Page 10 - Matemáticas para bacharelato de adultos
P. 10

10
                                                                                           4. Operacións con vectores
                               Prácticas


          4.2.1. Propiedades do produto dun vector por un escalar
              Se  m    e  n  , e  a  e  b  son dous vectores do conxunto V  dos vectores libres do plano (ou V  dos vectores libres
                                                                                               3
                                                                  2
               do espazo), entón verifícase:
               •    (m n a  ) =  m (n a  ) .
                           
                      
                        +
               •    m a n a =  (m n a+  ) .
                        +
                           
                      
               •    m a m b =  m ( a b+  ) .
                     
               •    0 a =  = .
                         a
                           0
                              0

             O conxunto V  dos vectores libres do plano (respectivamente V  dos vectores libres do espazo), coas operacións de
                           2                                       3
               adición e de produto por números reais ten estrutura de espazo vectorial.
          4.3. Combinación lineal de vectores
              Chámase combinación lineal dos vectores  a ,  b , …,  d  cos coeficientes  ,   , ...,  (escalares) ao vector:
                                                                      
                                                       =
                                                     w   a   ++ 
                                                            +
                                                                b
                                                                         d
          4.4. Compoñentes dun vector libre
             Debuxemos no plano uns eixes cartesianos rectangulares (ou oblicuos).
               •    A recta  XX  chámase eixo de abscisas.
                              '
                             '
               •    A recta YY chámase eixo de ordenadas.
               •    O punto O de corte das dúas rectas chámase orixe do sistema.
               Dado un vector libre  a  do plano, facemos coincidir a súa orixe co punto O,
               obtendo o vector  OA .
               Trazando por A rectas paralelas ós eixes cartesianos, obtemos os puntos M e N.
               Sexan x e y as medidas dos segmentos  OM  e  ON , respectivamente.
                                                                           )
               •    Chámanse compoñentes do vector  OA  ao par de números reais ( ,x y .
                                                                              )
               •    Tamén se chaman compoñentes do punto A asociado, e expresase  ( ,A x y .
               •    Chámanse compoñentes do vector libre  a  ás compoñentes dun calquera dos seus representantes, por exemplo
                                          )
                    OA , e escribimos  a = ( ,x y .
                                                      )
                                                                )
               •    O vector nulo  0  ten por compoñentes (0,0 :  0 = (0,0 .
               •    O vector  a  tamén se chama vector de posición do punto A.


                                                          )
               Reciprocamente, dado un par de números reais ( ,x y  existe un único vector libre que ten esas compoñentes.
               •    Así, pode facerse unha identificación entre vectores libres do plano e pares ordenados de números reais.
                                                                                             0,1
                                                                  0,1
                           1,
                                                      1,0
               •    Ao par ( ) 0  asóciaselle o vector  i :  i = ( ) , e ao par ( ) asóciaselle o vector j :  j = ( ) .

                                                                 
              Un sistema de referencia do plano é un conxunto  R =  , ,O i j , formado pola orixe de coordenadas O  e os vectores  i
               e  j . Os vectores  i  e   j  son vectores unitarios (versores).
          1.  As coordenadas de  u ,  v  e  w  respecto dunha determinada base son  u =  (0, 1−  ) ,  v =  ( 1,0−  )  e  w =  (2, 3−  ). Calcula   e
            para que se verifique que  w  =  u  +  v .

          Solución:
          Expresamos a igualdade  w  =  u  +  v  substituíndo os vectores pola súas coordenadas:
                                                             2 =   0 −        =  3
          (2, 3−  )   =  (0, 1− +  ( 1,0−  ) = (0, −  ) ( + −  ,0 ) (  = −  ,−  )     →     →   w =  3u −  2v .
                       ) 
                                                                   
                                                             − 3 = − +  2     =  −  2
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15