Page 9 - Matemáticas para bacharelato de adultos
P. 9

9
          Vectores no plano. Repaso
                                                                                     Prácticas



              Dous vectores son opostos cando teñen o mesmo módulo, dirección pero sentidos opostos. É dicir, se  AB = , entón
                                                                                                      a
                BA =  −  a .

             Un vector é unitario cando ten módulo 1.
               •    O vector unitario que ten unha dirección que coincide coa do vector  a  chámase versor desta dirección, e repre-
                               0
                    séntase por  a .
                    O vector  a  pode representarse por  a =  a a , onde  a  é o módulo do vector a .
                                                        0
                                                      
               •    Os versores que levan a dirección dos eixes de coordenadas rectangulares  Ox ,  Oy  e  Oz  cara o lado de crece-
                    mento da coordenada, denótanse por  i ,  j  e  k .

          4. OPERACIÓNS CON VECTORES

          4.1. Suma ou adición de vectores libres
              Dados dous vectores libres  a  e b  do plano, chámase suma de  a  e  b  ao vector libre que se obtén do seguinte xeito:
               •    Tómase un punto arbitrario O do plano, e trázase  OA  como represen-
                    tante de  a  e, a continuación,  AB  como representante de b , o vector
                    suma  a b+ é o que ten por representante  OB .

               •    Analogamente se fai para  b a+ .
               •    Esta forma da suma coñécese como regra do triángulo.


               •    Para efectuar a suma tamén se emprega a chamada regra do paralelo-
                    gramo.
               •    Consiste en tomar un punto arbitrario do plano O, e trazar  OA  como re-
                    presentante de  a  e OB  como representante de  b . Polos extremos de-
                    ses representantes (puntos A e B, respectivamente), trázanse rectas para-
                    lelas aos vectores   OA  e OB , que se cortarán nun punto C. Entón OC
                    é un representante de  a b+ .

          4.1.1. Propiedades da suma de vectores
              Se  a  e  b  son dous vectores do conxunto V  dos vectores libres do plano (ou de V  dos vectores libres do espazo),
                                                  2                               3
               entón verifícase:
               •    É unha operación interna: a suma de dous vectores é outro vector.
               •    Asociativa: ( a b+  ) c+ = + ( b c+  ) .
                                        a
                                       +
               •    Conmutativa:  a b+ =  b a .
                                                                  +
               •    Existe elemento neutro: o vector nulo  0  tal que  a + = 0 a =  a .
                                                              0
                                                                           +
               •    Todo vector ten un oposto: dado  a  existe  a−  tal que  a + ( ) a−  = − a a =  0 .
          4.2. Multiplicación dun vector por un escalar
             Chámase produto dun número real non nulo  k  por un vector non nulo  a  a un vector que ten:
                                
               •    Módulo:    k a .
               •    Dirección:  a dirección de  a .
                               k   0, o mesmo de  .
                                               a
               •    Sentido:    
                                                a
                               k   0, o contrario de .
                                  0
               •    Se  a =  ou  k =  o produto de k por  a  é o vector  0 .
                          0
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14