Page 6 - Matemáticas para bacharelato de adultos
P. 6

6
                                                                                                   2. Regra de tres
                               Prácticas


               Teorema 4. Se dúas razóns son iguais, tamén o son as razóns que se obteñen dividindo a suma dos termos de cada
               unha pola súa diferenza. É dicir:
                                                                +
                                                                      +
                                                      a  =  c  a b  =  c d
                                                                      −
                                                                −
                                                      b  d   →   a b  c d

               •    Unha proporción dise discreta cando tódolos elementos son distintos. Neste caso cada elemento recibe o nome de
                    cuarto proporcional.

               •    Unha proporción é continua cando os termos opostos son iguais. É dicir:
                                                             a  =  b
                                                             b   c
               •    No caso dunha proporción continua, os elementos iguais reciben o nome de medio proporcional con respecto ós
                    outros dous desiguais, e cada un dos desiguais recibe o nome de terceiro proporcional.

          1.3. Proporcionalidade directa
             Dise que dúas cantidades son directamente proporcionais cando a multiplicación (ou división) dunha delas por un nú-
               mero determinado implica que a outra quede automaticamente multiplicada (ou dividida) por ese mesmo número.

               6.  Por exemplo: se 10 libros custan  200  € → 20 libros custan  400 €.

          1.4. Proporcionalidade inversa
             Dise que dúas cantidades son inversamente proporcionais cando a multiplicación (ou división) dunha delas por un nú-
               mero determinado implica que a outra queda automaticamente dividida (multiplicada) por ese mesmo número.

               7.  Por exemplo: se 4 persoas teñen comida almacenada para 10 días → a mesma cantidade de comida almacenada
               para 8 persoas durará para 5 días.

          1.5. Proporcionalidade composta
             Temos proporcionalidade composta cando a variabilidade dunha magnitude non depende exclusivamente das varia-
               cións simultáneas de outra coa que se relaciona directa ou inversamente nos seus valores. Neste caso, varios elementos
               distintos interveñen á vez na proporcionalidade para modificala de diversos xeitos; neste caso a magnitude proposta é
               proporcional ás demais consideradas illadamente, formando cos dous valores correspondentes a cada unha proporcións
               directas ou inversas.
               •    Cando unha magnitude é directamente proporcional a outras varias, tamén o é co produto delas.
               •    Cando unha magnitude é inversamente proporcional a outras varias, tamén o é co produto delas.

               8.  Por exemplo: 4 persoas traballando 8 horas diarias fan un traballo en 5 días → 2 persoas traballando 10 horas dia-
               rias fan o mesmo traballo en 8 días.

          2. REGRA DE TRES
             A regra de tres é unha operación que ten por obxecto achar o cuarto termo dunha proporción cando se coñecen os ou-
               tros tres.
               •    A regra de tres emprega dous tipos de números, o suposto e a pregunta.
                    Os números que compoñen o suposto son coñecidos mentres que na pregunta hai un descoñecido.

          2.1. Tipos de regra de tres
          Existen tres tipos básicos de regra de tres:

          2.1.1. Regra de tres directa
             Regra de tres directa, cando as cantidades que interveñen no problema son directamente proporcionais.

          9.  Se 10 libros custan  200 €, canto custarán 12 libros?
          Solución:
          10 →   200    200  =  10   →  x =  12 200  =
                                          
          12 →    x    →   x  12        10     240  € .
                    
          Solución: 12 libros custan 240 €.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11