Page 18 - Matemáticas para bacharelato de adultos

18
8. Representacións gráficas
Prácticas

8.4. Pictogramas
 Os pictogramas son representacións gráficas mediante iconas ou debuxos, máis ou menos inxenuos, alusios a caracte-
rística estatística estudada.
• O seu tamaño, ou o número de pictogramas, é proporcional á frecuencia relativa ou absoluta.
• Solen ser pouco (moi pouco) precisos e son moi utilizados pola prensa.
• Son moi facilmente manipulables.

31. Segundo o IGE (Instituto Galego de Estatística), no ano 2005 foron dados
de alta despois de estar queixados por problemas dixestivos, en Galicia, 19595
homes e 14260 mulleres.
Isto pode representarse mediante pictogramas como se ve na figura adxunta.

Como se ve, o anaco de home ou muller é aproximado. Outro pictograma clásico para este mesmo problema é o que se ve na
seguinte figura.
Erros? no pictograma anterior en ningún sitio se indicou que cada icona hai que multiplicala por 1000 para aproximarse aos
datos, e este é un erro bastante frecuente.
Nas imaxes da dereita o que se valora realmente é a altura, pero destacan visual-
mente ademais de polo alto polo gordo das figuras: a figura do home ampliouse
a escala para acadar a altura que representa 19595, e ao ampliar o alto tamén se
ampliou o ancho, co que a “superficie” que aparenta é superior á que debería
ofrecer pola diferenza dos valores numéricos que representan. Se se fixera do
mesmo grosor sería esteticamente desproporcionada.
Se non se puxeran escalas ou só se marcaran as alturas a información sería bas-
tante escasa.
Erros? hai que observar que en ningún sitio do pictograma se indica que os va-
lores da escala hai que multiplicalos por 1000 . Este erro é bastante fre-
cuente na prensa.

8.5. Cartogramas

 Son mapas coloreados en distintos tonos ou cores cuns cadros na marxe que indican o seu significado.
• Empréganse moito para representar densidades de poboación por concellos, niveis de riqueza por provincia, …
• O INE (Instituto Nacional de Estatística) ofrece o software gratuíto (PX–Map para o uso con mapas e datos que
elabora o propio INE).

32. O exemplo adxunto recolle a poboación dos concellos da provincia
de A Coruña, con datos recollidos do padrón municipal actualizado a 1
de xaneiro de 2006.
A realización manual de cartogramas é moi traballoso, polo que, en au-
senza do software adecuado, a realización de cartogramas pode conside-
rarse inviable. O presente gráfico está feito, basicamente, co PX–Map an-
tes citado. Está retocado para mellorar a calidade da imaxe e traducilo ao
galego.

33. Fai os cartogramas provinciais usando últimos datos publicados po-
lo INE.