Page 10 - Matemáticas para bacharelato de adultos
P. 10

10
                                                                                             3. Notación das funcións
                               Prácticas


          2.4. A asociación establécese de forma analítica
          A asociación faise cunha fórmula tal como  y =  3x +  2  e é unha función que pode escribirse como segue:

                                                                            )
                                   )
                           f =  (  , x y y = 3x +  2,   e   son números reais     f =  (  , x y y = 3x + 2,  , x y   
                                             x y
                                                                     )
                                                                                     )
                                                                −
                                                                   −
          Algúns pares do número infinito de elementos deste conxunto son  ( 2, 4 ,      1 7   ,    , (2.5,9.5 .
                                                                         2 2 
          O segundo elemento de cada parella ordenada pode atoparse substituíndo  x na fórmula. Por exemplo, se  x = 10 , o valor de  y
                       
                          + =
          asociado é 32 ( 3 10 2 32 ). Os elementos do dominio son os valores de  x  e os do rango son os valores correspondentes de
          y . Neste caso, a regra exprésase por unha fórmula.
                                                          7
          O conxunto asociado a unha fórmula como a seguinte  y =   define unha función tal que o dominio é o conxunto dos nú-
                                                         x −  3
                                                      7
                                                                                          3
          meros reais    excluído o número 3. Nótese que  y =   non ten significado cando a variable  x = .
                                                     x −  3
             Se a fórmula define unha función tal que o dominio non está establecido explicitamente, entenderemos que o dominio
               será o maior subconxunto posible do conxunto dos números reais que permitan a “existencia” da fórmula.
          3. NOTACIÓN DAS FUNCIÓNS
          Usamos moitas veces letras como nomes de números. Dunha maneira semellante para nomear as funcións tamén usamos letras.
                                                                                     f
          Se  f é unha función dada, e  x  é un elemento do seu dominio de definición, designamos por  ( ) x  o valor de  f que corres-

          ponde a  x . O símbolo  ( ) x  lese « f  de  x », e o número  ( ) x  chámase valor de  f  en  x . Debe notarse que  ( ) x  non sig-
                                                                                                   f
                             f
                                                         f
          nifica  f  veces  x .
          A notación da función úsase para describir un método de asociación dunha maneira sinxela e directa. Se queremos, por exem-
          plo, describir a función  f : “a cada número real  x  asociámoslle o número real 3x − ” escribimos:
                                                                              2
                                                         )
                                                 f =  (  , x y y =  3x − 2, x   
          ou o que é equivalente:
                                                       f x = ( ) 3x −  2
                                                                                                     )
                                                        3
          Entón  ( ) 4  significa que o número 4 está asociado con  ( ) 4 − , é dicir, 10. A parella numérica resultante  (4,10  pertence a
                                                             2
                f
                          1                       1            1                                 1  
                                                                                                      −
                                                                         1
          f . Igualmente  f       significa que asociamos con    o número 3     −  2 = − . A parella numérica resultante    , 1  per-
                                                                                                        
                          3                       3            3                                 3  
          tence a  f .
             Normalmente,  x  recibe o nome de variable independente e  y  recibe o nome de variable dependente: “o valor de  y
               depende do valor que tome  x ”.
                                                                  ( )
                                                                               ( )
                                                                                                          ( )
          Nos temos xa unha certa experiencia con funcións do tipo  ( ) sen x ,  ( ) cos x ,  ( ) x =  tan ( ) x ,  ( ) log x ,
                                                         f x =
                                                                                                  f x =
                                                                       f x =
                                                                                    f
          f x =   ( )  f     x , etcétera.
           ( ) ln x ,  ( ) x =
                              2
                                             )
          1.  Dada a función definida por  g =  (  ,x y y =  x − 2x − 5,   é un número real   ou tamén por  ( ) x =  x −  2x− , obtén
                                                                                              2
                                                                                       g
                                                  2
                                                           x
                                                                                                    5
          g ( ) 1− ,  ( ) ,  (b −  ) 2 ,  ( ) c−  e  ( 3g −  ) .
                                g
                   3a
                        g
                 g
          Solución:
                ( ) 1  significa que asociamos  1 co número ( ) 1 −
                                                            ( ) 1 − , ou sexa,  2.
          •   g −                       −            −  2  2 −   5         −
              A parella resultante ( 1, 2−  −  )  pertence a  g .
          •   g ( )  significa que debemos asociar con  3a  o número ( ) −  3a  2  2 3a −  ( ) 5 , ao 9a −  2  6a −  5.
                3a
              A parella (3 ,9a a −  2  6a −  ) 5  é un elemento de g .
                                                        2
                                             2
                                                                   5
          •   g (b −  ) 2  significa que asociamos  b −  con (b −  ) 2 −  ( 2 b −  ) 2 − , ao sexa, b −  2  6b+  3.
              A parella numérica resultante é (b − 2,b − 6b +  ) 3  pertence a  g .
                                              2
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15