Page 8 - Matemáticas para bacharelato de adultos
P. 8

8
                                                                                            4. Operacións aritméticas
                               Prácticas


                                                        +
               Teorema 1. Sexa  ( ) x = a x + a x n− 1  ++ a x a  un polinomio con coeficientes enteiros. Entón:
                              P
                                       n
                                      0    1         n− 1  n
               —  Se  r  é unha raíz enteira do polinomio,  r  é divisor do termo independente  a .
                                                                                 n
                                                     P
               —  Se   p  é unha raíz racional do polinomio ( ) x , con  mcd p q = , entón p  é divisor de  a e  q  é divisor de  a .
                                                                  ( ,
                                                                      ) 1
                        q                                                                    n               0
                            p  é divisor do termo independente.
                    É dicir:  
                           q  é divisor do termo principal.
          10. O polinomio  x +  non ten raíces reais, ¿por que?
                          2
                            1
          Solución:
                      2
          O polinomio  x +  toma sempre valores positivos para calquera valor que se da a  x , polo que non se anula nunca.
                        1
          11. O termo independente dun polinomio é 6 e ten tres raíces enteiras. Pódese escribir o conxunto de números entre os que se
          encontran?
          Solución:
                                           
                                               
          Son os divisores do termo independente:  1,  2,  3 , 6 .
          12. O polinomio  x + 2x − 25x+ 1 ten tres raíces enteiras distintas. É posible isto? por que?
                              2
                          3
          Solución:
          Non, xa que o termo independente só ten dous divisores.
          13. Un polinomio ten por raíces 1, 2 e 3. Escríbeo sabendo que o coeficiente principal é 1.
          Solución:
                                  2
                             3
          (x − 1 )(x − 2 )(x −  ) 3 = x − 6x + 11x − .
                                         6
          4. OPERACIÓNS ARITMÉTICAS
             Operacións aritméticas son os procedementos que teñen por obxecto, dados dous ou máis números, denominados da-
               tos, achar outro número chamado resultado.
               As operacións básicas e os elementos que interveñen nelas son a adición ou suma, substracción ou resta, multiplicación
               ou produto, división ou cociente, potenciación e radicación son sobradamente coñecidas. Vexamos os elementos que
               interveñen.
                               sumando      minuendo     multiplicando
                            + sumando    – sustraendo × multiplicador  Dividendo divisor
                                       ,             ,               ,   Resto           ,  base expoñente
                               suma       diferencia      producto             Cociente

          4.1. División por defecto e por exceso
                                            D d
               Na división, normalmente poñemos    e a división pode realizarse de dúas formas diferentes, por defecto e por ex-
                                             r C
               ceso, atendendo a distintas “necesidades”:
               •    Se repartimos 25 € entre 4 alumnos, ¿cantos recibe cada un?
                                         =  +
                    Da división temos que  25 4 6 1, co que a cada alumno lle tocan 6 €, e sobra 1.
                    Neste caso temos unha división por defecto e verifícase que  D = d c +  r , onde  c  e  r   representan o cociente
                                                                         
                                                                           d
                                                                                          d
                                                                                      d
                                                                              d
                    e o resto por defecto.
               •    Se temos que transportar 25 alumnos en taxis, nos que só poden ir catro alumnos en cada taxi, ¿cantos taxis temos
                    que alugar?
                    Da división temos que  25 4 7 3=  − , onde se ten que hai que alugar 7 taxis, e un deles irá con 3 prazas sen ocupar.
                                                                      
                    Neste caso temos a división por exceso, e verifícase que  D =  d c −  onde  c  e  r  representan o cociente e o
                                                                           r
                                                                           e
                                                                                      e
                                                                                  e
                                                                        e
                    resto por exceso.

               •    Verifícanse as seguintes propiedades, en canto ás división por exceso e por defecto:
                                                            c =   e  c +  d  1
                                                           
                                                            r +  e  r =  d  d
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13