Page 6 - Matemáticas para bacharelato de adultos
P. 6

6
                                                                                             3. Expresións alxébricas
                               Prácticas


             Unha expresión alxébrica é un conxunto de letras e números, ligados polos signos de adición, subtracción, multiplica-
               ción, división, potenciación e radicación.
               •    As expresións alxébricas clasifícanse así:
                                                                        Enteiras
                                                              
                                           Expresións alxébricas:   Racionais:     Fraccionarias
                                                              
                                                               Irracionais
               •    Expresión alxébrica racional é aquela na que non figura ningunha letra baixo o signo radical ou expoñente frac-
                    cionario. Unha expresión alxébrica racional é enteira cando non figura ningunha letra nos posibles denominado-
                    res, e é racional fraccionaria cando ten unha ou varias letras como denominador.
                                          3
               1.  Por exemplo,  3x + 3xy ,   x −  2x +  3  4xy ,  4x +  2  3x−  1 son expresións racionais enteiras.
                                  2
                                          2
                          2
               A expresión   + 3xy  é unha expresión racional fraccionaria.
                          x

               •    Expresión alxébrica irracional é a que ten algunha letra baixo o signo radical ou expoñente fraccionario.

                                             2          2
                                         3
               2.  Por  exemplo  x +  3 x −  2y ,  x +  3  5x+  6   e   −  3 y  son expresión irracionais.
                                                        x

               •    A clasificación das expresións alxébricas pode facerse con respecto a unha letra ou letras determinadas, dicíndose
                    entón que é racional ou irracional, enteira ou fraccionaria, respecto a esas letras.
          3.1. Xogo de letras. Campo de valores tolerables (CVT)
             Chámase xogo de letras da expresión alxébrica ao conxunto de tódalas letras que forman parte da expresión alxébrica,
               tomadas nun orde determinado. Usualmente exprésanse en orde alfabético.
               •    Se nun xogo de letras fixo en vez de letras se toman  números, obtense o xogo de números que corresponde ao
                    xogo de letras.

             •     O xogo de números chámase admisible, se, ao substituír as letras da expresión alxébrica polos valores numéricos
                    tomados do xogo de números correspondente, a expresión obtida ten sentido.
               •    Chámase campo de valores tolerables (CVT) da expresión alxébrica ao conxunto de tódolos xogos de números
                    admisibles que corresponden ao xogo de letras de esta expresión.

                                                               −
                                                            ab c
          3.  Indica cal é o xogo de letras para a expresión alxébrica   .
                                                            +
                                                               +
                                                          d k a
          Solución:
                                    −
                                 ab c
                                                                 )
                                                        a b c
          Para a expresión alxébrica   , o xogo de letras é ( , , , , d k .
                                 +
                                    +
                                d k a
                                                                               )
          Nun orde distinto do alfabético poderíamos indicar que o xogo de letras é ( , , , ,d k b c a , por exemplo, aínda que esta opción
          non é recomendable.
                                                      a +  2  bc d
                                                              −
          4.  Indica o xogo de letras para a expresión alxébrica   . Indica se son admisibles ou non os xogos de números
                                                           +
                                                         a b
                            )
                )
                      −
          (1,1,1, 2  e (1, 1,1, 2 .
          Solución:
                                           −
                                    a +  2  bc d
                                                                        )
                                                                  a b
          4.1.  Para a expresión alxébrica      o seu xogo de letras é ( , , , c d .
                                        +
                                       a b
                                                                               
                                                                           2
                                                                                 −
                                    )
          4.2.  O xogo de números (1,1,1,2  é admisible posto que a expresión numérica  1 +  1 1 2   ten sentido: (1,1,1, 2 ) CVT  .
                                                                              +
                                                                             1 1
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11